2007/11/14

OGC’s WMS Cookbook : Gia vị cho việc đưa bản đồ lên Web

(Lược dịch từ bài viết của Carl Reed, PhD. CTO, Open Geospatial Consortium, nguồn tại đây)

Khi bạn du lịch đến một thành phố mới, bạn có thể truy cập In
ternet để tìm kiếm các thông tin cần thiết chuẩn bị cho chuyến đi của mình không? Thật là dễ dàng tìm xa lộ, tàu hỏa, hay bản đồ các tuyến tàu điện ngầm, thậm chí cả một bản đồ chi tiết với điểm đến của bạn được mô tả trên đó. Nhưng bạn có thể gom tất cả các dữ liệu về đường xa lộ, tàu điện ngầm và các thông tin khác về thành phố trên một tờ bản đồ duy nhất không? Trong hầu hết các thành phố của nước Mỹ, câu trả lời sẽ là không thể.

Nhưng nếu tất cả các nhà dịch vụ cung cấp thông tin đều sử dụng OGC WMS, việc đó sẽ trở nên dễ dàng gom tất cả các thông tin đó trong một khung nhìn duy nhất, chứ không phải thể hiện bằng ba hay 4 màn hình như hiện nay (10/2003). Bạn lấy thông tin bạn cần khi bạn muốn và các nhà cung cấp vẫn duy trì kiểm soát các dữ liệu của riêng họ.

Với mục đích để giúp đở các nhà phát triển hiểu và thực thi WMS, OGC đã xuất bản “WMS Cookbook”, là bản đầu tiên trong một loạt các tài liệu đựơc dự tính ra mắt mô tả chi tiết cách hiện thực và sử dụng từng đặc tả cụ thể của OGC . Ở đây chúng tôi muốn lướt qua 170 trang của toàn bộ nội dung cuốn sách.

Ngay vào năm 1996, các tổ chức và các công ty đã bắt đầu cung cấp các dịch vụ bản đồ trực tuyến. Những ứng dụng bản đồ trực tuyến trên Web đã được thực hiện một cách độc lập với việc sử dụng các hệ thống và kho dữ liệu độc quyền. Hiển nhiên dẫn đến kết quả của một sự phát triển “các loại bếp” xung đột nhau, các địch vụ bản đồ trực tuyến từ các nhà cung cấp khác nhau không thể giao tiếp và đồng vận hành với nhau trong hầu hết trường hợp. Vì lý do đó, có rất ít khả năng cho một người sử dụng lấy một bản đồ từ một Website và một bản đồ đường phố từ một Website khác rồi chồng khít chúng trong một bản đồ duy nhất. Hơn nữa, hầu hết các ứng dung bản đồ trên Web bị buộc chặt , không thể tách rời với một cơ chế thực thi của máy chủ cụ thể. Nói một cách khác, các Web client được viết rất khó để tương tác với một cơ chế hiện thực cho server độc quyền cá biệt . Cơ hội, với Web cung cấp khả năng truy cập rộng rãi, không thể được nhận thức đúng nếu mỗi server có một cơ chế hiện thực độc quyền khác nhau với các đặc tả giao tiếp được công bố không có tính mở. Thậm trí một cơ chế hiện thực được công bố rộng rãi cho cộng đồng , nó cũng có thể không thành chuẩn để mở rộng như nó sẽ không được sử dụng chung bời nhiều cơ chế hiện thực thương mại.

Trong hình trên mô tả : một user phải chạy ba ứng dụng khác nhau để truy xuất dữ liệu và các chức năng được cung cấp bởi ba cơ chế hiện thực server khác nhau. Việc đồng vận hành (interoperability) rất ít tồn tại giữa Web client và server. Bởi vì dữ liệu thường được truy cập thông qua chỉ bởi một server cụ thể , khả năng rất hạn chế cho user truy cập dữ liệu một cách trong suốt từ các server bản đồ khác.

Trong sơ đồ , chỉ có Web client 3 có thể truy cập nhiều hơn một CSDL, nhưng thật không tốt chút nào khi Web Client 3 không thể đáp ứng tất cả các chức năng mà Web client 1 và Web client 2 đã có. Thậm trí với khả năng Web client 3 truy cập dữ liệu từ nhiều CSDL khác nhau, người sử dụng vẫn phải chạy các ứng dụng khác nhau từ các Web clients khác nhau để thực hiện tác nghiệp định sẵn.

Để định hướng giải quyết vấn đề đồng vận hành giữa các Web clients và các servers, OGC đã phát triển một hướng tiếp cận đưa bản đồ trên Web không có độc quyền dựa trên các giao tiếp, mã hóa, vá các lược đồ chuẩn. Chương trình Đồng vận hành (The Interoperability Program) và Chương trình Đặc tả OGC (The OGC Specification Program) mang đến một tiến trình đồng lòng cao của nền công nghiệp GIS để hoạch định, phát triển, củng cố và tuân thủ chính thức các đặc tả của OGC mà nó cho phép các ứng dụng, dữ liệu và dịch vụ xử lý địa lý có khả năng đồng vận hành với nhau. Đồng vận hành, theo bối cảnh của một chương trình cụ thể, là các thành phần softwares cùng làm việc với nhau , hoạt động tương hỗ với nhau để khắc phục các tác nghiệp chuyển đổi lãng nhách, trở ngại import/export, và các rào cản truy cập dữ liệu được phân tán được áp đặt bởi các môi trường xử lý không thuần nhất (heterogeneous) và các dữ liệu không thuần nhất. Đồng vận hành, với khía cạnh xử lý thông tin địa lý, muốn ám chỉ tới khả năng của các hệ thống số để trao đổi tự do tất cả các kiểu thông tin không gian và cùng hợp tác qua mạng thao tác các thông tin đó.

Với việc đồng vận hành bản đồ trên Web dựa trên các chuẩn OGC, mỗi một server thực thi một giáo tiếp chung (ví dụ như WMS specification) để nhận các request và trả về các response. Bây giờ, chỉ với một client có truy cập Web đến với tất cả các servers bản đồ và các nguồn dữ liệu khác nhau, trong đó mỗi một server bản đồ được truy cập bởi cùng một client thông qua các giao tiếp chung. Hướng tiếp cận này cho phép người sử dụng chỉ cần chạy một Web client cũng có thể khai thác tất cả các khả năng của từng server.

Mặc dù nhiều người sử dụng GIS có thể vẫn chưa biết các dịch vụ Web và đồng vận hành sẽ có ý nghĩa như thế nào trong công việc hàng ngày của họ, OGC đang được xây dựng sự nhất trí toàn cầu trên các chỉ dẫn để làm tương thích giữa các sản phẩm GIS và giữa tất cá các loại hệ thống xử lý dữ liệu địa lý – làm dễ dàng hơn trong vấn đề quản lý, khảo sát, định hướng và các dịch vụ xác định vị trí. Một chỉ thị về sự phát triển của OGC là số lượng các sản phẩm và ứng dụng hiện thực theo đặc tả OGC bới các nhà sản xuất, các tổ chức sử dụng và các thành viên trong công đồng mã nguồn mở.Chỉ có các chuẩn được đồng lòng nhất trí và mở mới là chìa khóa cho sự thành công của Web, còn các chuẩn của OGC là chìa khoá để hợp nhất môi trường Web dữ liệu không gian.

Đặc tả WMS là một bộ API cần thiết cho phép các lập trình viên đưa vào các giao tiếp đồng vận hành trong hệ thống xử lý dữ liệu địa lý của họ. Việc sử dụng HTTP – nghi thức truyền tải được sử dụng trên Web - đặc tả định nghĩa nghi thức yêu cầu (request) và Hồi đáp (response) cho các tương tác giữa server và client bản đồ trên Web.

Hình trên mô tả trừu tượng làm thế nào các bản đồ có thể chồng lớp lên nhau dưới phương cách đồng vận hành bới sử dụng giao tiếp WMS.

Sử dụng giao tiep WMS cung cấp đa lợi ích, đó cũng là câu trả lời tại sao rất nhiều hiện thực được thực hiện WMS. Cụ thể, một giao tiếp WMS :
- Cho phép chồng ghép các bản đồ trực tiếp của các dữ liệu phân tán qua Web - bất chấp vị trí không gian, tỷ lệ, lưới chiếu, hê toạ độ hay các định dạng số .
- Kết xuất một hình ảnh raster của dữ liệu mà có các thông tin hữu ích trong khi vẫn kiểm soát việc truy cập đối với các dữ liệu nhạy cảm và chi tiết.
- Cho phép các tổ chức tạo mạng lưới dữ liệu WMS tạo khả năng cho người sử dụng kết hợp các dữ liệu GIS từ các nguồn khác nhau dựa trên các yêu cầu, tiêu chí công việc của họ.
- Cho phép các nhà cung cấp dịch vụ WMS cá thể làm nổi bật các dữ liệu cụ thể đối với ứng dụng của họ và không cần diễn dịch toàn bộ nội dung của các tập dữ liệu trong CSDL của họ.
- Có thể dễ dàng nhanh tróng hiện thực, không cần các truy cập tốc độ cao, và mang lại lợi ích to lớn với chi phí tăng ít.
- Được chứng thực bởi ISO.

Nhằm đáp ứng sự cần thiết để phát triển các tài liệu hỗ trợ để các đặc tả của OGC trở nền dễ dàng và đặt hiệu quả cáo trong việc cài đặt, OGC WMS Cookbook với 179 trang có thể được tải xuống và được cung cấp miễn phí tại Web site của OGC , đó là cuốn đầu tiên trong một loạt cuốn sách dự tính được thực hiện nhằm mô tả chi tiết cách hiện thực và sử dụng những đặc tả cụ thể của OGC. Chương 2 hướng đến kiến trúc thiết kế của các hệ thống phần mềm mà hiện thực giao tiếp WMS bao gồm cả các viễn cảnh sử dụng, các ví dụ về WMS request và các minh họa khác. Tài liệu DTD/XML và các ví dụ XSL/XSLT sẽ làm sáng tỏ vai trò mà các công nghệ đó có thể đãm nhiệm trong việc hiện thực WMS client và Server. Chương 3 khám phá cho chúng ta cách hiện thực WMS trong các phần mềm đã có kể cả phía server lẫn client. Cuốn sách cũng hướng dẫn từng bước một cách thức hiện thực WMS trong các sản phẩm miễn phí, mã nguồn mở và thương mại nổi tiếng.

OGC khuyến khích sự đóng góp nhiều hơn nữa vào cuốn sách này và dự tính cập nhật chúng với các ý tưởng và ý kiến từ các thành viên và cộng đồng các nhà phát triển và sử dụng trên toàn cầu. Những cuốn Cookbooks được viết dành cho những người với kỹ năng lập trình Web cơ bản, những người muốn tích hợp những khả năng tạo bản đồ trê Web dựa trên các chuẩn OGC vào các clients. OGC cũng cung cấp các buổi seminar đào tạo về đồng vận hành dữ liệu không gian cho các nhà quản lý và các kỹ sư phần mềm qua các trường Đại học

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét